داروها و مواد غذایی ضد خواب

در این مقاله صرفا ما به معرفی قرص ها می پردازیم .

توجه داشته باشید که مصرف این دارو می بایست تحت نظر و تجویز پزشک معالج صورت پذیرد.

داشتن خواب کافی یکی از ارکان اصلی در حفظ سلامت روحی و جسمی افراد محسوب می شود ، اما در برخی از مواقع این اتفاق شدت گرفته و فرد در طول روز احساس خواب آلودگی بیش از حد می کند ، به طوری که از انجام دادن کارهای روزانه بازمانده و از هر فرصتی برای چرت زدن استفاده می کند. به این اختلال خواب در اصطلاح نارکولپسی می گویند.

در این بیماری مغز دچار اختلال می شود و با حملات خواب آلود و حرکات غیر عادی در چشم ها همراه است. در چنین شرایطی ، فرد با سستی بدن مواجه است که امکان تحرک در آن را به حداقل می رساند. خوشبختانه این بیماری قابل درمان بوده و از طریق مصرف قرص های ضد خواب و داشتن رژیم غذایی مناسب به مرور از بین می رود.

این دارو ها قدرت مغز را افزایش داده و از خوابیدن بیش از حد در طول روز جلوگیری می کنند. البته عده ای از افراد برای بیدار ماندن در شب نیز از آن ها استفاده می کنند ، به طوری که تقریبا ۶۰ درصد از دانشجویان ، حداقل یکبار قبل از امتحان مصرف آن ها را تجربه کرده اند. البته این اختلال در میان کودکان نیز بسیار شایع است. در ادامه ی مطلب شما را با انواع قرص ها و همچنین مواد غذایی های ضد خواب آشنا خواهیم کرد.

در صورتی که خواب آلودگی بیش از حد طولانی شود و یا موجب اذیت و آزار افراد شود ، مراجعه به پزشک و مصرف داروهای کنترل کننده و یا از بین برنده ، در این زمینه درمانگر خواهد بود. از آن جایی که این گونه قرص ها تاثیر مستقیمی بر روی عملکرد مغز انسان ها دارد ، لذا مصرف بدون تجویز پزشک ، حتی در شرایط یکسان به هیچ وجه توصیه نمی شود و ممکن است اثرات زیان باری را متحمل افراد مبتلا کند.

این دارو ها که به صورت قرص های ضد خواب قابل عرضه هستند ، عموما در کمترین زمان ممکن اختلالات ناشی از بی خوابی مزمن را برطرف می کنند. توجه داشته باشید که هرگونه مصرف این دارو ها می بایست تحت نظر و تجویز پزشک معالج صورت بپذیرد چرا که مصرف خود سرانه آن ها می تواند عوارض جبران ناپذیری را به بار آورد.

 قرص مودافینیل

این قرص تاثیر زیادی بر حذف خواب آلودگی ، افزایش تمرکز و توانایی افراد خواهد داشت. مصرف این قرص برای درمان نارکولپسی و همچنین افراد شب کار ، نگهبانان شب و یا بیدار ماندن در ایام امتحانات و … کاربرد دارد. مصرف این قرص به شکل قابل توجهی از خستگی انسان می کاهد و وابستگی ایجاد نمی کند.

مودافینیل در برخی از موارد موجب سردرد و سرگیجه ، استرس و پرخاشگری خواهد شد. عمدتا از این قرص به منظور بالا رفتن سطح هوشیاری بهره می گیرند. قرص مودافینیل با داروهای ضد بارداری تداخل دارویی دارد و اثرگذاری آن را کاهش می دهد و امکان بارداری ناخواسته را بیشتر می کند. همچنین مصرف این دارو در دوران حاملگی و شیردهی و یا همزمان با نوشیدن الکل ممنوع می باشد.

 قرص ریتالین

از این دارو برای درمان اختلالات تمرکز و بیش فعالی بسیار استفاده می شود. مصرف قرص ریتالین توانایی مغز را افزایش داده و به صورت مستقیم بر روی مغز تاثیر می گذارد ؛ همچنین از خواب آلودگی های شدید در افراد جلوگیری می کند. متاسفانه استفاده از این دارو عوارض بیشتری نسبت به سایر قرص های نظیر خود دارد. لذا مصرف خودسرانه ی آن به هیچ عنوان توصیه نمی شود.

قرص ریتالین بر خلاف تاثیر گذاری فوق العاده ای که در رفع خواب آلودگی ایفا می کند ، سبب اعتیاد و وابستگی فرد مصرف کننده خواهد شد. از جمله عوارض شایع این دارو می توان به : کهیر و خارش پوستی ، اختلال در فشار خون و ضربان قلب ، درد در نواحی شکم ، گلو و سر ، تهوع و سرگیجه اشاره کرد. مصرف بدون تجویز پزشک به هیچ عنوان(مخصوصا برای کودکان زیر شش سال) توصیه نمی شود. قطع ناگهانی این دارو بسیار خطرناک بوده و باید به صورت تدریجی انجام بپذیرد.

قرص آمفتامین

این داروی محرک در اشکال مختلفی مانند: کپسول ، قرص و کریستال وجود دارد ، که مصرف نوع قرصی آن متداول تر می باشد. این قرص موجب افزایش فعالیت مغز و رفع خواب آلودگی های همیشگی خواهد شد. قدرت تمرکز در افراد را به طرز قابل توجهی افزایش داده و برای اختلالات بیش فعالی و کم توجهی نیز تاثیر گذار می باشد.

از عوارض جانبی این قرص می توان به سرگیجه ، اضطراب و بی قراری ، بروز یبوست ، اختلال در فشار خون و میل جنسی اشاره کرد. مصرف طولانی مدت قرص آمفتامین سبب اعتیاد در فرد خواهد شد و در صورت عدم مصرف ، موجب خماری می شود.

 قرص متیل فنیدیت

این قرص نسبت به آمفتامین برتری دارد. متیل فنیدیت نوعی قرص ضد خواب می باشد که برای درمان افسردگی و بیش فعالی نیز کاربرد دارد. مصرف این دارو برای افراد مضطرب ، عصبی و بی قرار توصیه نمی شود. در واقع متیل فنیدیت دارای ساختار و اسکلت آمفتامینی است که با بالا بردن سطح آمین های عصبی نظیر دوپامین و نور اپی نفرین ، از مکانیسم پیشرفت بیماری خواب آلودگی جلوگیری می کند.

البته این قرص توانایی باز جذب سروتونین را ندارد. در مصرف این دارو امکان اعتیاد و وابستگی روانی وجود دارد که بهتر است میزان و نحوه ی استفاده ی آن زیر نظر پزشک صورت بپذیرد. به همین دلیل ترک ناگهانی این دارو سبب درد عضله و افسردگی خواهد شد. اگر پس از یک ماه استفاده از این قرص ضد خواب ، علائم بهبودی حاصل نشد ، نسبت به قطع آن اقدام کنید. بالا رفتن دمای بدن ، حالت تهوع ، اختلال در ضربان قلب ، و تشنج از عوارض احتمالی مصرف این دارو می باشند.

 قرص پمولین

این دارو نیز از دسته ی محرکین و نوعی دیگر از قرص های ضد خواب محسوب می شوند که به طور مستقیم بر روی اعصاب مرکزی تاثیر گذار است. این قرص علاوه بر درمان اختلالات خواب ، موجب بهبود بیش فعالی و بی توجهی نیز خواهد شد. این دارو در دو نوع قرص و قرص جویدنی قابل عرضه می باشد.

قرص پمولین در دوران بارداری و شیر دهی و همچنین در کودکان زیر ۶ سال باید با احتیاط مصرف شود. خوشبختانه عوارض این قرص ضد خواب بسیار کم بوده و با مصرف مداوم ، در طول زمان از بین می رود و بدن با آن سازگار می شود. تنها در موارد نادر امکان مشکلات کبدی ، توقف رشد کودکان ، استفراغ ، تب شدید و… وجود دارد.

قرص کلومینورکس

این قرص ضد خواب نیز ، تاثیر خود را به طور مستقیم بر دستگاه عصبی مرکزی اعمال می کند. عملکرد این دارو شبیه قرص پمولین و آمینورکس می باشد. بیشترین استفاده ی این قرص در حوزه ی از بین بردن اشتهای کاذب است ، اما در برخی از موارد به منظور بهبود اختلالات خواب نیز مورد استفاده قرار می گیرد. مصرف بیش از حد و یا خودسرانه ی کلومینورکس به هیچ وجه حتی در شرایط مشابه ، توصیه نمی شود.

 قرص دکستروآمفتامین

این قرص نیز همانند داروهای هم خانواده ی خود ، برای درمان نارکولپسی و خواب آلودگی شدید تجویز می شود. مصرف دکستروآمفتامین ها به صورت غیر مستقیم سبب افزایش تحرک و بالا رفتن هوشیاری در افراد می شود. هم چنین برای درمان بیش فعالی کودکان و بی توجهی نیز کاربرد دارد ؛ مصرف این قرص به طور نا محسوس ، بی قراری حرکتی در کودکان را به شکل قابل ملاحظه ای کاهش می دهد.

برخی از عوارض جانبی این قرص شامل: دردناک شدن قفسه ی سینه ، آلرژی و حساسیت ، نامنظمی ضربان قلب ، خشک شدن دهان ، گیجی و حالت تهوع ، تعریق زیاد و سردرد می باشد. امکان اعتیاد به این دارو بسیار کم است و باید طبق دوز تعیین شده توسط پزشک مصرف شود. استفاده ی همزمان این قرص به همراه قرص های سه حلقه ای ضد افسردگی تداخل دارویی ایجاد می کند. همچنین مصرف این دارو با هورمون های تیروئید ، باعث افزایش اثرات هر دو دارو خواهد شد.

درمان با مواد غذایی ضد خواب

داشتن رژیم غذایی مناسب ، تاثیر بسزایی در رفع خواب آلودگی و چرت های مکرر در طول روز خواهد شد. البته اثر گذاری برخی از مواد غذایی ، نسبت به مصرف داروها در این زمینه کمتر می باشند ، ولی برای درمان این اختلال در مراحل اولیه ی ابتلا بسیار کارآمد هستند.

این مواد غذایی می تواند به عنوان مکملی قوی ، شما را در رسیدن به هدفتان (رفع خواب آلودگی) یاری کند. با به کارگیری برنامه ی غذایی که در ادامه به آن خواهیم پرداخت ، می توانید روند تسریع درمان خود را بهبود ببخشید.

نوشیدنی های حاوی کافئین

همان طور که می دانید نوشیدنی هایی نظیر چای ، قهوه و نسکافه ، حاوی مقادیر زیادی کافئین هستند که سبب هوشیاری افراد و یا حتی بی خوابی می شود.

قطعا گنجاندن دو تا سه فنجان قهوه ، در رژیم غذایی روزانه ی خود ، می تواند درصد زیادی از خواب آلودگی شما را سرکوب کند و مانند یک قرص ضد خواب عمل نماید. علاوه بر نوشیدنی های ذکر شده ، مصرف شکلات های کاکائویی نیز می تواند مقدار زیادی کافئین را وارد بدن شما کند.

 مصرف امگا ۳

قطعا خوردن مواد غذایی حاوی امگا ۳ ، سطح انرژی شما را متعادل کرده و به مغز نیرو می بخشد ؛ در نتیجه توانایی شما را برای بیدار ماندن افزایش می دهد. قرص های مکمل امگا ۳ و همچنین گوشت آبزیانی مانند ماهی ، سرشار از این ماده می باشند و مصرف آن ها به منظور رفع کسالت و خواب آلودگی تاثیر گذار است.

خوارکی های فیبر دار

خوارکی های حاوی فیبر، برای هضم به زمان بیشتری نیاز دارند و به صورت چند مرحله ای در بدن آزاد می شوند و سطح نیروی بدن را در حالت تعادل قرار می دهند. ذرت بو داده ، سیب به همراه پوست ، نان های سبوس دار و غلات صبحانه ، لوبیای سیاه و سالمون وحشی و … سرشار از فیبر می باشند که برای بر طرف کردن حالت خواب آلودگی بسیار موثر هستند.

مصرف منیزیم

در برخی از موارد ، کمبود املاح معدنی و یا ویتامین ها در بدن ، موجب احساس خواب آلودگی در فرد خواهند شد. مصرف مکمل های حاوی منیزیم و آهن ، انرژی بدن شما را افزایش داده و بی حالی در افراد را از بین می برند. مصرف خشکبار ، گشنیز خشک ، جوانه ی گندم ، خرما ، موز ، لوبیای چشم بلبلی ، اسفناج ، شیر ، انجیر ، کنجد و… در این زمینه بسیار مفید خواهند بود. این دسته از خوراکی های مغزی ، علاوه بر تامین نیروی بدن ، سبب افزایش هوشیاری و از بین رفتن خواب آلودگی های ناشی از فقر منیزیم و آهن خواهند شد.

مواد غذایی حاوی پربیوتیک

مصرف پربیوتیک منجر به کاهش خستگی و خواب آلودگی مزمن می شود و همانند یک قرص ضد خواب ، عمل می کند. استفاده از پربیوتیک به سرعت انرژی بدن را افزایش می دهد و در مواقعی که به بیدار ماندن و انجام برخی از فعالیت ها نیاز دارید ، بسیار مناسب هستند. در این خصوص مصرف ماست حاوی پربیوتیک می تواند در روند درمان خواب آلودگی موثر باشد.

فلفل قرمز بخورید

فلفل قرمز یکی از آنتی اکسیدان های قوی شناخته شده است که به طرز چشمگیری خستگی و بی حالی را از افراد دور می کند. موجب تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش سطح انرژی می شود. این ماده حاوی مقادیر زیادی ویتامین C ، A و B6، آهن و فیبر است که هر کدام به نوبه ی خود خواب آلودگی را از بدن دور می کنند. گنجاندن فلفل قرمز در مواد اولیه ی پخت غذاهای خود ، احساس سر حالی و نشاط را در شما چند برابر خواهد کرد.

نوشیدن آب

شاید برایتان عجیب باشد ، اما آب در بهبود عملکرد ذهن و جسم نقش بسزایی دارد. زمانی که احساس خستگی و خواب آلودگی می کنید ، آسان ترین راه برای رفع این حالت ، نوشیدن چند لیوان آب است ، چرا که در بسیاری از موارد ، این بی حالی ناشی از کمبود آب در بدن می باشد. هم چنین نوشیدن یک لیوان آب ناشتا ، می تواند موجب تحریک متابولیسم بدن و بالا رفتن سطح انرژی در شما شود. البته به خاطر داشته باشید که بهترین زمان برای نوشیدن آب و مایعات ، یک ساعت قبل از سرو غذا ، و دو ساعت بعد از خوردن آن می باشد.

مصرف میان وعده

اگر دچار خواب بسیار شدید و طولانی مدت در روز هستید ، یکی از بهترین راهکار ها جهت کاهش علائم این اختلال ، افزایش میان وعده ها در طول روز است. همان طور که گفته شد ، خواب آلودگی با میزان نیرو و انرژی رابطه ی عکس دارد. یعنی به هر میزان که انرژی بدن کاهش پیدا کند ، خواب آلودگی تقویت خواهد شد.

مصرف میان وعده ها این مشکل را از بین خواهند برد. استفاده از وعده های مکرر ، سبب تنظیم قند خون و آزاد شدن انرژی تدریجی در بدن می شود ، که همین امر مانع از بروز بی حالی مزمن خواهد شد. البته نسبت به مواد غذایی مصرف شده در میان وعده ها دقت داشته باشید و به هیچ وجه از تنقلات حاوی مواد افزودنی و قندی استفاده نکنید. این گونه خوراکی ها ، به صورت مقطعی انرژی بدن را افزایش می دهند ، اما با همان سرعتی که به وجود آمده اند ، از بین می روند و به بدن آسیب می رسانند.

در صورتی که در نحوه ی درمان خود دچار سردرگمی شده اید ، مشورت با یک متخصص و روان شناس ، می تواند شما را در انتخاب راه درست یاری کند ؛ بدین منظور مرکز مشاوره خانواده رایکو در خدمت شماست که به راحتی بتوانید با یک تماس تلفنی در سراسر کشور با مشاوران برجسته ی آن ، در ارتباط باشید و در خصوص مشکلات جسمی و روانی با آن ها مشورت کنید.

لطفا 

نقطه نظرات خود را با ما درمیان بگذارید

از بقیه مطالب آموزنده و به روز سایت ما درقسمت بایگانی بازدید بعمل آورید